Colofn Fiona Gannon

Daw dydd Gŵyl Dewi â neges bwysig bob blwyddyn: rhaid i ni gofio a chynnal ein traddodiadau Cymreig.

  Rydyn ni’n gwybod beth yw’r rheiny, wrth gwrs. Yr iaith Gymraeg, ein cerddoriaeth, ein llenyddiaeth, ein ffydd Gristnogol. Ein holl ddiwylliant.

  Ond mae traddodiad arall wedi helpu ein gwneud ni’n genedl ar hyd y canrifoedd hefyd: gweld gwerth mewn cymuned.

  Gwnaeth Dewi Sant lawer ar ei ben ei hun, wrth reswm. Bu’n pregethu, yn dysgu pobl am y Ffydd, yn teithio Cymru a’r cyfandir. Ond mae’n bwysig cofio bod Dewi wedi byw am ran helaeth o’i fywyd mewn cymuned. Cymuned o fynachod Glyn Rhosyn. Yn y gymuned hon yn Sir Benfro bu Dewi’n cyd-fyw â’r mynachod eraill.

  Buon nhw’n cydweithio, yn cydaredig y tir, yn cydweddïo ac yn cydaddoli. Roedd pob un, yn cynnwys Dewi, yn cael ac yn rhoi cefnogaeth i’r lleill.

  Mae byw mewn cymuned a chydweithio wedi helpu cynnal y Cymry erioed. Hyd heddiw, pan fydd teulu’n colli un annwyl bydd cymdogion a ffrindiau yn tyrru yno i’w cysuro a’u helpu’n ymarferol.

  Bu’r closio yma’n werthfawr iawn mewn argyfwng, fel amser damwain mewn pwll glo neu waith metel, neu yn amser streic hir.

  Yn ystod mis Chwefror, gwelwyd y closio cymunedol unwaith eto. A’r glaw trwm a’r llifogydd wedi creu hafog a dinistrio cartrefi a busnesau, dyma gymdogion mwy ffodus yn rhoi o’u hamser a’u hegni i glirio’r difrod.

  Mae pobol gyffredin wedi cychwyn cronfeydd eisoes mewn sawl ardal yn y De i gynorthwyo’r rhai a gollodd gymaint. Yn sicr, mae byw mewn cymuned agos yn gwneud rhywun yn llai hunanol ac yn fwy ystyriol o anghenion eraill.

  Ar ddydd Sul, Mawrth 29, cawn gyfle i gryfhau ein cymuned yng Nghapel y Nant. Byddwn yn cynnal Cwrdd Eglwys i wneud pethau o bwys: ethol neu ailethol swyddogion yr eglwys fel y gwnawn bob pedair blynedd, a hefyd i drafod rhai syniadau newydd i fywiogi bywyd yr eglwys.

  Cofiwch y dyddiad! Mae angen i chi ddod, ac mae angen i chi ddweud eich barn yn groyw am beth hoffech chi weld yn digwydd yng Nghapel y Nant. Eich eglwys chi ydyn ni. Eich cymuned ni.

ROBAT POWELL

(o Bwrlwm, rhifyn Mawrth 2020)

Overview